İstanbul’un Batısındaki İlk Metro Projesini Yerinde İnceledik

Yeraltı Haber uzman ekibi olarak bir süredir planladığımız tünel, metro, maden, güzergâh, su yapıları, enerji projeleri ziyaretlerinin ilkini, İstanbul’un en batısında devam etmekte olan Mahmutbey – Bahçeşehir - Esenyurt Metro Projesi ile başlattık.

Ziyaret ve proje ile ilgili bilgi alma konusundaki teklifimizi nazik bir şekilde kabul eden İçtaş İnşaat Yönetimine, Proje Müdür Yardımcısı Sn. Orhan Yazıcı’ya ve Teknik Ofis Grubundan Jeofizik Mühendisi Sn. Emrah Mert’e teşekkürü bir borç biliriz.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 5 ilçesinden geçen ve 10 istasyona sahip toplamda 18.5 kilometre uzunluğundaki Mahmutbey – Bahçeşehir – Esenyurt metro projesi TBM tünel 1. Etap kazıları, 17 Kasım 2022 tarihinde yapılan tören ile başladı.

Çalışmaların devam ettiği Faz-1 etabı toplamda 7 kilometre olup 4 adet istasyon bulunmaktadır. Çalışmaların henüz başlamadığı Faz-2 etabında ise 6 istasyon bulunmakta ve toplamda 11.5 kilometre uzunluktadır.

Esenyurt, Avcılar, Büyükçekmece, Küçükçekmece ve Başakşehir’in bir bölümü içine alan bölgede yaklaşık 3.5 milyon kişinin faydalanabileceği bu proje, aynı zamanda İstanbul’un en batısındaki ilk metro projesi olma özelliğini taşıyor.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 2017 yılında ihaleye çıkan, ancak finans yetersizliği nedeniyle yapımına başlanmayan Mahmutbey – Bahçeşehir - Esenyurt metro hattının Faz-1 deki tünellerini delecek 2 TBM makinası, Küçükçekmece Atakent Mahallesi’ndeki Tema Park İstasyonu’ndaki şantiyeye geçtiğimiz aylarda indirilmişti.

Topografik koşullar nedeniyle Ispartakule Bahçeşehir arasında planlanan viyadük yaklaşık 600 metre uzunluğunda olup bunun dışında güzergâh 23.9 kilometre TBM, 11.8 kilometre NATM olmak üzere çift tüp olarak yeraltından ilerlemektedir.

Aç – kapa yöntemi ile projelendirilen Tema Park İstasyonu.

İçtaş İnşaat Teknik Ofis Grubundan Jeofizik Mühendisi Sn. Emrah Mert’den aldığımız, TBM ve NATM tünelleri ile şaft yapıları ile ilgili bilgiler doğrultusunda, projeye ilişkin teknik detaylarla devam ediyoruz.

Kasım 2022’de imalata başlayan birinci TBM, şu an için 150 metre ilerleme yapmış durumdadır.

İkinci TBM ise tünel kazılarına Ocak ayı itibariyle başlamış durumdadır.

Kasım 2022’de çalışmalara başlayan ilk TBM.

Projede kullanılan TBM’lere ilişkin teknik detaylar:

Uzunluk : 98 metre,

TBM kazı çapı: 6.57 metre

Özsöz firması tarafından montajı yapılan TBM.

Tema Park İstasyonu’nda toplamda 453 adet fore kazık imalatı yapılmış olup aynı zamanda boru desteklerle de geçici derin kazı stabil hale getirilmiştir. İstasyonda kazı çalışmalarının yaklaşık olarak %90’ı tamamlanmış durumda olup NATM tünellerindeki imalatlar kazı çalışmalarının tamamlanmasının ardından başlayacaktır.

TBM’in ilerlediği tünellerde kullanılan ve prekast beton segmentlerinin bir araya gelerek oluşturduğu çembere “ring” adı verilmektedir. Projenin özelliklerine göre üretilen ve TBM'in tünelde hareketi sırasında imalat hızını arttırmak için kullanılan bu prekastlar üretim maliyetlerini de bir hayli düşürmektedir. Segmentler 1.5 metre eninde ve daire olacak şekilde 5+1 parçadan oluşmaktadır.

İmalata devam eden ilk TBM’in içinden bir görüntü.

Tema Park İstasyonu’nda çalışmalara başlayan ilk TBM’in geri kısmı ve istasyon derin kazısı ile iksa sistemi.

Tünel ilerlemeleri ile derin kazı iksa sistemleri gibi inşaatın her bölümünde konusunda uzman jeoloji ve geoteknik mühendisleri görev almaktadır.

Çalışmaların yoğun olarak devam ettiği bir başka nokta ise Top-Down yöntemi ile inşa edilecek olan Toplu Konut istasyonu olup bu bölgede 196 panelden oluşan diyafram duvar yapılması planlanmaktadır.

Geçtiğimiz günlerde imalata başlayan ikinci TBM’in montajından görüntüler. TBM konusundaki teknik desteği Özsöz firması sağlamaktadır.

Ocak 2023’te imalata başlayan ikinci TBM.

Tema Park İstasyonu İkinci TBM’in kazıya başlama aşaması.

Doğudan batı istikamete doğru Tema Park İstasyonu’na kadar TBM ile devam eden güzergâhta, bu istasyon ile Hastane İstasyonu arasında NATMtünelleri projelendirilmiştir.

Tema Park ile Hastane arasında ise üç adet şaft yapısı bulunmaktadır. Şaft yapıları maksimum 73 metre derinliğe (S2 şaftı) kadar inmektedir. Bu şaft boşluklarından NATM tünellerine ulaşım sağlamaktadır ve bu şaftlardan dışarı çıkarılmaktadır.

Km: 0+455’ de yer alan S1 şaftından Proje başındaki NATM bölümlerine ulaşım sağlanmaktadır. Şu an itibariyle S1 şaftından 4 aynada NATM kazısı yapılmaktadır.

Genel bir değerlendirme ile tünel imalatları sırasında karşılaşılabilecek jeolojik birimlerin Mahmutbey bölgesinde daha dayanımlı olduğu, Küçükçekmece bölgesinde ise killi, kumlu zeminlerin zayıf bir karakter sergileyebileceği söylenebilir.

İçtaş İnşaat’ın yükleniminde devam etmekte olan ve İstanbul’un Avrupa Yakası’nda doğu batı aksında başlayan bu ilk metro projesi tüm hızıyla devam etmektedir. Binlerce insanın zamanına katkıda bulunan metrolar, mega kentler için çok önemli projelerdir. İstanbul gibi diğer şehirlerimiz için de bu tarz projelerin artarak devam etmesini diliyor, çalışmalarda katkısı olan devlet kurumlarından saha çalışanlarına dek herkese teşekkür ediyor, kolaylıklar diliyoruz.

Haberi hazırlayan: Onur Özdemir (Jeoloji Yüksek Mühendisi)